Pyelonefrit Nedir?
Pyelonefrit nedir? Pyelonefrit, böbreklerin enfeksiyöz bir hastalığı olup genellikle bakterilerin idrar yolundan yukarı doğru yayılması sonucu gelişir. Akut ve kronik olmak üzere iki tipi bulunan bu hastalık, özellikle bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ve idrar yolu anomalileri olan kişilerde daha sık görülür. En yaygın belirtileri arasında yüksek ateş, bel bölgesinde ağrı, titreme, mide bulantısı ve sık idrara çıkma yer alır. Erken teşhis edilmediğinde böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Pyelonefrit nedir? Tedavi edilmediğinde böbrek hasarına neden olabilecek ciddi bir enfeksiyondur. Çoğunlukla Escherichia coli gibi bakteriler tarafından tetiklenen bu hastalık, antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınabilir. Tedavinin gecikmesi durumunda enfeksiyon kan dolaşımına yayılabilir ve sepsis gibi hayati tehlike oluşturabilecek durumlara yol açabilir. Hastalığın önlenmesi için yeterli sıvı alımı, hijyen kurallarına dikkat edilmesi ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının uygun şekilde tedavi edilmesi büyük önem taşır.
Akut Pyelonefrit Nedir?
Akut pyelonefrit, böbreklerin enfekte olmasıyla ortaya çıkan ve genellikle bakteriyel kaynaklı olan ciddi bir idrar yolu enfeksiyonu durumudur. Bu hastalık, idrarın böbreklere geri kaçması veya bakterilerin idrar yolundan yukarı doğru yayılması sonucu meydana gelir. Çoğu vaka, Escherichia coli (E. coli) bakterisiyle ilişkilidir, ancak diğer mikroorganizmalar da enfeksiyona neden olabilir. Akut pyelonefrit hızlı bir şekilde ilerleyebilir ve tedavi edilmediğinde böbrek fonksiyonlarını bozarak ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Tıbbi olarak pyelonefrit ne demek sorusuna verilecek en basit yanıt, böbrek dokusu ve toplayıcı sisteminin bakteriyel enfeksiyonudur. Pyelonefritin akut ve kronik olmak üzere iki ana tipi bulunur. Akut pyelonefrit, aniden başlayan ve şiddetli belirtilerle seyreden bir hastalıkken, kronik formu uzun sürede gelişir ve tekrarlayan enfeksiyonlar sonucu böbrek fonksiyonlarını kalıcı olarak bozabilir.
Akut Pyelonefritin Belirtileri
Bu hastalıkta görülen yaygın belirtiler şunlardır:
- Yüksek ateş ve titreme
- Bel ve yan ağrısı
- Bulantı ve kusma
- Sık ve ağrılı idrara çıkma
- İdrarda bulanıklık veya kötü koku
- Genel halsizlik ve yorgunluk
Akut pyelonefrit genellikle kadınlarda daha sık görülür çünkü kadınların idrar yolları anatomik olarak daha kısa olduğu için bakteriler mesaneden böbreklere daha kolay ulaşabilir.
Akut pyelonefritin teşhisi için belirli tanı kriterleri kullanılır. Klinik belirtilerin yanı sıra laboratuvar testleri de tanıyı destekler. Bunlar arasında idrar tahlili, idrar kültürü ve kan testleri yer alır. İdrar tahlilinde lökosit ve nitrit varlığı enfeksiyonun belirtisi olabilir. İleri vakalarda böbrek ultrasonu veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.
Kronik Pyelonefrit Nedir?
Kronik pyelonefrit, tekrarlayan veya uzun süreli böbrek enfeksiyonları sonucu böbrek dokusunda kalıcı hasara neden olan bir hastalıktır. Bu durum, genellikle tedavi edilmemiş veya yetersiz tedavi edilmiş idrar yolu enfeksiyonlarının böbreklere ilerlemesiyle ortaya çıkar. Zamanla böbrek fonksiyonlarında azalma meydana gelir ve hastalık ilerlediğinde böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Pyelonefrit neden olur sorusuna verilecek en önemli yanıt, bakteriyel enfeksiyonların böbreklere ulaşmasıdır. Kronik hale gelmesine yol açan bazı faktörler şunlardır:
Tekrarlayan böbrek enfeksiyonu
İdrar yollarındaki yapısal anomaliler
Reflü nefropatisi (idrarın mesaneden böbreklere geri kaçması)
Böbrek taşları veya idrar yolu tıkanıklıkları
Bağışıklık sisteminin zayıflığı
Diyabet veya diğer kronik hastalıklar
Bu durum özellikle çocukluk çağında başlayan idrar yolu enfeksiyonları nedeniyle uzun vadede böbrek hasarına yol açabilir.
Kronik pyelonefritin teşhisi, klinik muayene ve laboratuvar testleri ile konur. İdrar tahlili, idrar kültürü, kan testleri ve böbrek ultrasonu en yaygın kullanılan tanı yöntemleridir. İleri vakalarda bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gerekebilir.
Tedavide amaç, enfeksiyonları kontrol altına almak ve böbrek hasarının ilerlemesini önlemektir. Uzun süreli antibiyotik tedavisi, hipertansiyon kontrolü ve idrar yollarında varsa yapısal bozuklukların cerrahi müdahale ile düzeltilmesi önemlidir. İleri evrede böbrek yetmezliği gelişirse diyaliz veya böbrek nakli gerekebilir.
Bu sorunların tanı ve tedavisi üroloji hekimleri tarafından yapılmaktadır. Ankara üroloji doktoru başvurularınız için Prof. Dr. Özgür Uğurlu’ya başvurabilirsiniz.